Συχνά στο φαρμακείο μας έρχεστε σε κατάσταση πανικού επειδή έχετε καεί με κάποιο αντικείμενο ή με κάποια χημική ουσία. Λίγοι όμως από εσάς γνωρίζουν τι πρέπει να κάνετε άμεσα πριν έρθετε στο φαρμακείο, για να ανακουφιστείτε και μειώσετε την έκταση της βλάβης...
Ένα έγκαυμα είναι μια βλάβη στο δέρμα ή σε άλλους ιστούς που προκαλείται από τη θερμότητα, το κρύο, τον ηλεκτρισμό, τις χημικές ουσίες, την τριβή ή την υπεριώδη ακτινοβολία. Τα εγκαύματα ταξινομούνται ανάλογα με τη σοβαρότητά τους σε:
Έγκαυμα πρώτου βαθμού: Το έγκαυμα πρώτου βαθμού επηρεάζει μόνο το επιφανειακό στρώμα του δέρματος. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ερυθρότητα, πόνο και οίδημα.
Έγκαυμα δεύτερου βαθμού: Το έγκαυμα δεύτερου βαθμού επηρεάζει τα δύο πρώτα στρώματα του δέρματος. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν φουσκάλες, ερυθρότητα, πόνο και οίδημα.
Έγκαυμα τρίτου βαθμού: Το έγκαυμα τρίτου βαθμού επηρεάζει όλα τα στρώματα του δέρματος και μπορεί να φτάσει μέχρι και τους μυς, τα νεύρα και τα οστά. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν λευκό ή μαύρο δέρμα, απώλεια αισθήσεων και καπνιά στο δέρμα.
Εγκαύματα τρίτου βαθμού αλλά και εγκαύματα δεύτερου βαθμού με επιφάνεια μεγαλύτερη από το 10% του σώματος χρήζουν άμεσης και ειδικής ιατρικής φροντίδας καθώς ο κίνδυνος καταπληξίας ή σοκ είναι μεγάλος και θανάσιμος.
Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι η έκβαση του εγκαύματος εξαρτάται όχι μόνο από την αιτία που το προκάλεσε, την έκταση και την σοβαρότητα του αλλά και από την άμεση και σωστή παροχή πρώτων βοηθειών.
Με άλλα λόγια, εάν εμείς αντιδράσουμε σωστά θα μπορέσουμε να μετριάσουμε τη βλάβη σε πολύ μεγάλο βαθμό!
Εγκαύματα από τον ήλιο
Η πιο κατάλληλη περίοδος για να μιλήσουμε για το ηλιακό έγκαυμα είναι το καλοκαίρι. Ένα ηλιακό έγκαυμα είναι ένα είδος εγκαύματος που προκαλείται από την έκθεση της επιδερμίδας μας στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) του ήλιου. Η UV ακτινοβολία μπορεί να βλάψει το δέρμα και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος.
Τα συμπτώματα ενός ηλιακού εγκαύματος περιλαμβάνουν:
Ερυθρότητα
Πόνο
Πρήξιμο
Φουσκάλες και φυσικά κάποιος που έχει εκτεθεί για τόσο παρατεταμένο διάστημα στον δυνατό ήλιο μπορεί να εμφανίσει και συμπτώματα ηλίασης όπως:
Ζάλη
Ναυτία
Κεφαλαλγία
Πυρετός
Εάν έχετε ηλιακό έγκαυμα, είναι σημαντικό να το αντιμετωπίσετε εγκαίρως. Μπορείτε να κάνετε τα εξής:
Καταρχήν να πάτε άμεσα σε σκιερό δροσερό μέρος
Να ενυδατώσετε το σώμα σας με την κατανάλωση άφθονων υγρών
Να κανετε ένα δροσερό μπάνιο ή ντους
Εφαρμόστε μια κρέμα για εγκαύματα: Στο φαρμακείο της περιοχής σας μπορείτε να βρείτε κρέμες με βάση την αλόη και την πανθενόλη ή και με πιο δυνατές συνθέσεις που θα σας βοηθήουν να ανακουφιστείτε άμεσα και θα ενυδατώσουν και θα καταπραϋνουν το δέρμα σας!
Φυσικά αποφεύγουμε την επαν-έκθεση στον ήλιο, ειδικά τις ώρες που ο ήλιος είναι δυνατός ακόμη και εάν φοράμε αντηλιακό. Ένα ερεθισμένο δέρμα δεν το κθέτουμε στον ήλιο καθόλου!
Εάν το ηλιακό έγκαυμα είναι σοβαρό, πρέπει να επισκεφτείτε έναν γιατρό.
Θερμικά εγκαύματα από ζεστές ή καυτές επιφάνειες
Η δεύτερη πιο συχνή κατηγορία εγκαυμάτων είναι τα θερμικά εγκαύματα. Συχνά αφορούν μωρά, μικρά παιδιά αλλά και ενήλικες συχνά μέσα στο σπίτι που καίγονται με ζεστό νερό, καυτό λάδι, επειδή ακούμπησαν το αναμμένο μάτι της κουζίνας ή το σίδερο σιδερώματος ή γενικότερα κάποια καυτή πηγή.
Ο γενικός κανόνας πρώτων βοηθειών για θερμικά εγκαύματα είναι:
Όσο το δυνατόν πιο άμεση μείωση του θερμικού φορτίου της περιοχής που έχει καεί. Δηλαδή ταχύτατα προσπαθούμε να μειώσουμε τη θερμοκρασία στην πάσχουσα περιοχή. Αφαιρούμε ρούχα και κοσμήματα εάν δεν έχουν κολλήσει στο δέρμα μας.
Πώς θα τα καταφέρουμε;
Τοποθετούμε την πληγείσα περιοχή σε δροσερό (όχι παγωμένο) νερό για περίπου 10 λεπτά. Όσο πιο βαθύ και σοβαρό το έγκαυμα, τόσο περισσότερος και ο χρόνος που θα κρατήσετε την πληγείσα περιοχή κάτω από δροσερό τρεχούμενο νερό. Μπορεί δηλαδή να πρέπει να επιμείνετε και για πάνω από 10 λεπτά. Γενικά, μετά από αυτήν την παρέμβαση, θα πρέπει να έχετε ανακουφιστεί αρκετα! Στη συνέχεια μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια κρέμα για εγκαύματα η οποία θα καταπραϋνει το δέρμα σας.
Τι δεν χρησιμοποιούμε στο σημείο της βλάβης;
λάδι
βαζελίνη
οδοντόκρεμα
πάγο
Εάν υπάρχουν φουσκάλες στο έγκαυμα ΔΕΝ τις σπάμε! Οι φουσκάλες προστατεύουν τον κατεστραμμένο ιστό από επιπλέον μολύνσεις. Φυσικά αναζητούμε ιατρική βοήθεια.
Επίσης εάν η επιφάνεια του εγκαύματος ενός ενήλικα είναι μεγαλύτερη από τις δύο παλάμες μας τότε πρέπει να τον μεταφέρουμε σε νοσοκομείο. Εν τω μεταξύ, θα έχουμε χορηγήσει τις βασικές πρώτες βοήθειες όπως τις περιγράψαμε παραπάνω και θα εφαρμόσουμε χαλαρά μια μεμβράνη ή μια καθαρή πλαστική σακούλα στην περιοχή. Γάζες ή ελαστικοί επίδεσμοι απαγορεύονται.
Χημικά Εγκαύματα: Τα εγκαύματα που προκαλούνται από επαφή με οξύ ή βάση.
Η σοβαρότητα αλλά και ο τρόπος αντιμετώπισης του χημικού εγκαύματος:
εξαρτάται από το είδος και την πυκνότητα της χημικής ουσίας
από το σημείο του σώματος που έχει εκτεθεί
τη διάρκεια της επαφής με το χημικό προϊόν
Απαραίτητα άμεσα ξεπλένουμε με άφθονο δροσερό τρεχούμενο νερού για 20 λεπτά συνεχώς την πληγείσα περιοχή και αφαιρούμε ρούχα, κοσμήματα ή ο,τιδήποτε μπορεί να έχει υπολείμματα της καυστικής ουσίας.
Αν το έγκαυμα είναι στα μάτια ξεπλένουμε ΑΜΕΣΑ με δροσερό τρεχούμενο νερό για 20 λεπτά.
Σε πιο σοβαρά εγκαύματα θα πρέπει να καλύψετε ελαφρά την πάσχουσα περιοχή με μεμβράνη ή καθαρή πλαστική σακούλα και να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια.
Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε λοιπόν είναι πως:
Η πρώτη κίνησή μας είναι να μειώσουμε το θερμικό φορτίο στην περιοχή που έχει καεί!
Έτσι, χρησιμοποιούμε δροσερό τρεχούμενο νερό για 10 με 20 λεπτά συνεχώς πριν αναζητήσουμε άλλη βοήθεια πχ πάμε στο φαρμακείο ή στο νοσοκομείο.
Δεν σπάμε τις φουσκάλες και φυσικά σε μεγάλης έκτασης εγκαύματα, εγκαύματα που έχουν προκληθεί σε βλεννογόνους πχ μάτια ή αν κάποιος έχει καταπιεί κάποιο χημική ουσία θα αναζητήσουμε άμεσα νοσοκομειακή περίθαλψη.
Σε περιορισμένης έκτασης εγκαύματα θα χρησιμοποιήσουμε κατάλληλη κρέμα που θα έχουμε προμηθευτεί από το φαρμακείο μας.